Sul_de_Minas

SUMIRE 2025 – Machado – 25-26/10/2025

by

SUMIRE 2025 – 17.º Encontro Sul Mineiro de Esperanto em Machado (MG)

SUMIRE 2025 – La 17-a Sudminasa Renkontiĝo de Esperanto en Machado (MG)

Por Everton Linhares

Um símbolo da cultura sul mineira e da união esperantista

O 17.º Encontro Sul Mineiro de Esperanto – SUMIRE chega com tudo em Machado – MG, nos dias 25 e 26 de outubro de 2025. Uma oportunidade única de vivenciar a hospitalidade, as tradições e os ideais que unem o movimento esperantista. Segundo a página oficial do evento, SUMIRE será um marco na promoção do esperanto como ponte cultural no sul de Minas Gerais.

Por que Machado?

Machado, conhecida como terra de cultura, tradição e cafés premiados, oferece o cenário ideal para um encontro onde respeitar, comunicar e promover a paz entre povos não é apenas uma filosofia — é uma experiência real. Uma cidade que combina o charme interiorano com uma estrutura acolhedora, com forte identidade cultural e um ambiente propício à troca de saberes. Tudo isso reforça a escolha de Machado como sede do evento.

Programação prevista

25 DE OUTUBRO – SÁBADO

📍 No Clube dos Trinta

  • 8:00 – 10:00 – Livre aproveitamento das instalações do clube

  • 10:00 – 11:00 – Mini-Campeonato de Vôlei em Duplas

  • 12:00 – 13:30 – Almoço no restaurante do clube

  • 13:30 – 15:00 – Livre aproveitamento das instalações do clube

  • 15:00 – 15:30 – Hidroginástica

  • 15:30 – 17:30 – Livre aproveitamento das instalações do clube

  • 17:30 – 18:00 – Piquenique ao pôr do sol

26 DE OUTUBRO – DOMINGO

  • 8:00 – 11:00 – Caminhada na praça central para vivenciar a cultura urbana e experimentar a gastronomia local

  • 11:00 – 13:00 – Almoço

  • 13:00 – 16:00 – Palestras na Prefeitura Municipal

  • 16:00 – Encerramento do evento

  • Atividades de convivência informal em ambientes comunitários (Clube dos 30 e Prefeitura);

  • Momentos de aprendizado e integração através de oficinas, palestras e dinâmicas participativas;

  • Experiências que ressaltam a vitalidade local, a rica tradição cultural e o uso do esperanto como elo de diálogo.

O que esperar do SUMIRE 2025?

  • Conexão humana: encontros que reúnem falantes e entusiastas do esperanto de várias cidades da região.

  • Cultura local: vivências intimamente ligadas à tradição mineira, à história e à gastronomia da cidade.

  • Troca de experiências: palestras, oficinas e rodas de conversa que reforçam o compromisso com a comunicação cultural e o entendimento mútuo.

Além disso, Machado reserva um patrimônio histórico e natural rico, perfeito para agregar ainda mais valor às discussões e vivências do encontro.

Convite especial

Se você já esteve em outros SUMIRE ou participa ativamente do movimento esperantista, sabe o quanto esses encontros têm impacto duradouro — cultural, pessoal e linguístico. Se ainda não viveu a experiência, não perca SUMIRE 2025: mais que um evento, é a celebração da cultura, da identidade e da amizade.

Fique atento às atualizações no site oficial e garanta sua presença!

O 17.º Encontro Sul Mineiro de Esperanto em Machado (25–26 de outubro de 2025) promete ser um evento transformador. Uma chance de fortalecer amizades, praticar esperanto, explorar uma cidade encantadora e compartilhar ideais de paz e compreensão. Machado está de braços abertos — e o esperanto fala por si!

📌 Inscrições pelo formulário do Google:
https://docs.google.com/forms/d/1_9K1M0GzkUvD3MbWs8FqTS21keO2Nt5C26jFrcPrchI

De Everton Linhares

Simbolo de la sudminasa kulturo kaj de la esperantista unuiĝo.

La 17-a Sudminasa Renkontiĝo de Esperanto – SUMIRE – venas kun plena forto en la urbo Machado – MG, en la 25-a kaj 26-a de oktobro 2025. Ĝi estos unika okazo por sperti gastamon, tradiciojn kaj la idealojn kiuj kunigas la esperantistan movadon. Laŭ la oficiala paĝo de la evento, SUMIRE estos mejloŝtono en la antaŭenigo de Esperanto kiel kultura ponto en la sudo de Minas-Ĝerajso.

Kial Machado?

Machado, konata pro sia kulturo, tradicioj kaj premiitaj kafoj, proponas idealan scenaron por renkontiĝo, kie la respekto, komunikado kaj antaŭenigo de paco inter popoloj ne estas nur filozofio, sed vera sperto. Ĝi estas urbo kun ĉarma interna karaktero, gastema infrastrukturo, forta kultura identeco kaj medio favore al interŝanĝo de scioj. Ĉi tiuj faktoroj konfirmas Machado kiel taŭgan lokon por gastigi la eventon.

Proponita Programo

25-a de oktobro – Sabato

📍 En la Klubo dos Trinta

  • 8:00 – 10:00 – Libera ĝuado de la instalaĵoj de la klubo

  • 10:00 – 11:00 – Mini-Ĉampioneco de Duopa Volejbalo

  • 12:00 – 13:30 – Tagmanĝo en la kluba restoracio

  • 13:30 – 15:00 – Libera ĝuado de la instalaĵoj

  • 15:00 – 15:30 – Akvogimnastiko

  • 15:30 – 17:30 – Libera ĝuado de la instalaĵoj

  • 17:30 – 18:00 – Pikniko ĉe la sunsubiro

26-a de oktobro – Dimanĉo

  • 8:00 – 11:00 – Promenado en la centra placo por sperti la urban kulturon kaj gustumi lokan gastronomion

  • 11:00 – 13:00 – Tagmanĝo

  • 13:00 – 16:00 – Prelegoj en la Urbodomo

  • 16:00 – Fino de la evento

Aldone, la evento enhavos:

  • Kunvivajn agadojn en komunumaj lokoj (Klubo dos Trinta kaj Urbodomo)

  • Lernomomentojn per atelieroj, prelegoj kaj partoprenigaj dinamikoj

  • Spertojn kiuj reliefigas lokan vivoforton, kulturajn tradiciojn kaj la uzon de Esperanto kiel komunikilo.


Kion Atendi de SUMIRE 2025?

  • Homa konekto: Renkontiĝoj inter parolantoj kaj entuziasmuloj de Esperanto el diversaj urboj de la regiono

  • Loka kulturo: Spertoj ligitaj al la mineja tradicio, historio kaj gastronomio

  • Interŝanĝo de spertoj: Prelegoj, atelieroj kaj babilrondoj por antaŭenigi kulturkomunikadon kaj reciprokan komprenon.

Krome, Machado ofertas riĉan historian kaj naturan heredaĵon, perfekta por pliriĉigi la diskutojn kaj spertojn dum la renkontiĝo.


Speciala Invito

Se vi jam partoprenis aliajn SUMIRE-ojn aŭ aktive kontribuas al la esperantista movado, vi certe scias kiom da daŭrema influo tiuj renkontiĝoj povas havi — kulture, persone kaj lingve. Sed se vi ankoraŭ ne spertis tion, ne maltrafu SUMIRE 2025: pli ol evento, ĝi estas festo de kulturo, identeco kaj amikeco.

Restu atenta al ĝisdatigoj en la oficiala retejo kaj certigu vian partoprenon! 

La 17-a Sudminasa Renkontiĝo de Esperanto en Machado (25–26 de oktobro 2025) promesas esti transformiga evento. Okazo por fortigi amikecojn, praktiki Esperanton, malkovri ĉi tiun ĉarman urbon kaj disvastigi idealojn de paco kaj interkompreno. Machado atendas vin kun malfermitaj brakoj — kaj Esperanto parolas por si mem!

📌 Aliĝilo en la Google-formularo:
https://docs.google.com/forms/d/1_9K1M0GzkUvD3MbWs8FqTS21keO2Nt5C26jFrcPrchI

Página oficial do evento:

https://linguainternacional.org/sumire

Oficiala retejo de la evento: 

https://linguainternacional.org/sumire-eo/

Publicado o livreto “A Estrela Verde” – Publikigita la Libreto “La Verda Stelo”

by

Pouso Alegre – MG. Chegou um livretinho para guardar no coração: A Estrela Verde (La Verda Stelo). É uma história curtinha e ilustrada sobre descobrir palavras que aproximam pessoas — daquelas leituras que você termina sorrindo e já quer reler com alguém do lado. Acompanhar essa jornada é como abrir uma janela: entra luz, entram novas ideias, entra a vontade de conversar sobre amizade, diferenças e como a linguagem pode virar ponte.

O texto é leve, poético e acessível para leitores iniciantes, mas também rende bons momentos para quem media leitura com crianças. Dá para ler em voz alta antes de dormir, levar para a biblioteca da escola, usar numa roda de conversa ou simplesmente imprimir e deixar na mochila para quando aparecer aquele tempinho entre uma atividade e outra.

O melhor: está disponível gratuitamente para baixar, compartilhar e imprimir sem fins comerciais. Se for imprimir em casa, uma dica rápida: papel um pouquinho mais encorpado já deixa tudo com cara de edição caprichada — dobra ao meio, dois grampos e pronto, livreto feito.

Logo mais estará disponível a versão em esperanto.

Baixe aqui e acenda essa estrela por aí:

https://mallonge.net/laverdastelo

Poŭzalegro – Minaso. Alvenis libreto por konservi en la koro: La Verda Stelo (A Estrela Verde). Ĝi estas mallonga, ilustrita rakonteto pri la malkovrado de vortoj kiuj proksimigas homojn — el tiuj legaĵoj, kiujn oni finas ridetante kaj jam volas relegi kun iu apud si. Sekvi tiun vojaĝon estas kvazaŭ malfermi fenestron: enfluas lumo, novaj ideoj, kaj la deziro paroli pri amikeco, diferencoj kaj pri tio, kiel la lingvo povas fariĝi ponto.

La teksto estas malpeza, poezia kaj alirebla por komencantaj legantoj, sed ĝi ankaŭ donas belajn momentojn al tiuj, kiuj mediacias legadon kun infanoj. Oni povas legi laŭte antaŭ ol enlitiĝi, kunporti ĝin al la lerneja biblioteko, uzi ĝin dum babilrondo aŭ simple presi kaj lasi en la dorsosako por kiam aperos tiu momenteto inter unu kaj alia agado.

La plej bona parto: ĝi haveblas senpage por elŝuti, kunhavigi kaj presi sen komercaj celoj. Se vi presos hejme, jen rapida konsileto: iom pli dika papero jam donas aspekton de zorgeme farita eldono — faldu meze, metu du agrafojn, kaj jen: libreto preta.

Tuj aperos la Esperantan version.

Elŝutu ĉi tie kaj lasu tiun verdan stelon brili ĉirkaŭe: 

https://mallonge.net/laverdastelo

O mistério da leitura em Heliodora – La mistero de legado en Heliodora

by

Heliodora-MG — Um portão misterioso se abriu para os alunos do segundo período da Escola Municipal Bárbara Heliodora na manhã desta terça-feira (06), levando-os para uma viagem mágica pelo mundo da imaginação. A responsável por essa travessia foi a leitura do livreto “O Portão Misterioso”, da escritora Antônia Sobral, realizada com entusiasmo por Ana Paula Silva, leitora voluntária e representante da Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre. 

A ação cultural é parte de uma iniciativa que busca incentivar o hábito da leitura desde a infância e valorizar a produção literária regional. O livreto, que encantou as crianças com sua história envolvente e lúdica, foi publicado com recursos da Lei Paulo Gustavo, mecanismo federal de apoio à cultura que tem viabilizado diversas produções artísticas e literárias pelo país. 

Durante a atividade, as crianças de cinco anos participaram com alegria, ouvindo atentamente, fazendo perguntas e interagindo com a história. O ambiente da sala foi cuidadosamente preparado pelas educadoras, com decoração colorida, materiais pedagógicos e uma mesa posta com bolo e café para acolher a visita especial. 

A empolgação dos pequenos leitores ficou registrada nas fotos tiradas ao final da atividade, que capturam sorrisos, gestos de carinho e olhares curiosos. “A leitura abre portas que nenhum muro consegue fechar. E hoje, essas crianças atravessaram com brilho nos olhos o portão da imaginação”, disse Ana Paula, emocionada com o envolvimento da turma. 

A Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre tem promovido ações como essa em escolas da região, integrando literatura, cultura e educação para fomentar o desenvolvimento humano desde os primeiros anos escolares. O projeto também promove os valores da cultura esperantista — como solidariedade, paz e respeito à diversidade — alinhados à missão educativa das instituições públicas.
 
 

Heliodora-MG – Ĉi-marde, la 6-an de novembro, magia vojaĝo tra la mondo de imagopovo ekis por la lernantoj de la dua etapo de la Publika Lernejo Bárbara Heliodora. La mistera pordego, simbolo de nekonataj aventuroj, malfermiĝis danke al la rakonto “La Mistera Pordego”, verkita de Antônia Sobral kaj laŭtvoĉe prezentita kun pasio kaj talento de Ana Paula Silva, volontula leganto kaj reprezentantino de Esperanta Ambasadejo de Poŭzalegro.

La kulturriĉa evento formas parton de pli vasta iniciato, kiu celas inspiri la ĝojon de legado ekde frua infanaĝo kaj samtempe atentigi pri la valoro de loka literaturo. La libreto, kun sia luda kaj alloga rakonto, kaptis la koron de la infanoj, instigante ilin al scivolemo kaj kreemo. Ĝi estis eldonita kun subteno de la Leĝo Paulo Gustavo, federacia programo dediĉita al la subteno de kulturaj projektoj tra Brazilo.

Dum la legado, la infanoj, ĉirkaŭ kvinjaraj, montris entuziasmon kaj vigle partoprenis. Ili atenteme aŭskultis, faris demandojn kaj eĉ interagis kun la rakonto, aldonante siajn proprajn imagojn kaj pensojn. La klasĉambro, speciale ornamita de la instruistinoj kun buntaj dekoroj kaj edukaj elementoj, fariĝis transformiĝanta spaco de malkovroj. Por celebri la momenton, oni ankaŭ preparis tablon kun kuko kaj kafo, kio plialtigis la senton de bonveneco kaj festemo.

La ĝojo kaj ekscito de la infanoj estis klare videblaj en la fotoj faritaj post la legado – ridetantaj vizaĝoj, scivolaj okuloj kaj sinceraj gestoj reflektis la magion de la sperto. Kortuŝita de la evento, Ana Paula komentis: “Legado estas la ŝlosilo, kiu malfermas pordojn al mondoj, kiujn neniu muro povas limigi. Hodiaŭ, ĉi tiuj infanoj transiris la pordegon de imagopovo kun brilantaj okuloj kaj malfermitaj koroj.”

Esperanta Ambasadejo de Poŭzalegro daŭre efektivigas tiaj projektoj en lernejoj de la regiono, ligante literaturon, edukadon kaj kulturon por stimuli homan evoluon ekde la plej fruaj lernojaroj. Krome, la iniciato emfazas la fundamentajn valorojn de esperantista kulturo – interalie solidareco, paco kaj respekto al diverseco – kiuj perfekte harmoniigas kun la edukaj celoj de publikaj institucioj.

Pouso Alegre celebra a Taça Esperanto – Poŭzalegro celebras Esperantan Pokaleton

by
Por Everton Linhares*

Ontem, 1º de junho, a cidade de Pouso Alegre viveu um dia repleto de energia, competição e cultura internacional durante a primeira Taça Esperanto de Futsal, realizada na quadra coberta da Escola Estadual Virgília Paschoal, no bairro São Cristóvão. O evento, que ocorreu das 8h às 14h, chamou a atenção não apenas pela habilidade dos jovens atletas, mas também pela presença da língua esperanto, símbolo de união e diálogo intercultural.

Oito equipes, com atletas de até 12 anos, participaram do torneio: JR Club Interação, Carlos Acutis, Atlheta Academy, Sonho de Criança, Clube Atlético Airton Custódio, CAIC Árvore Grande Futsal, Rogério Reys e Geminho Cidade Jardim Futebol Clube. As partidas foram marcadas por espírito esportivo, respeito e alegria — um verdadeiro exemplo de como o esporte pode educar, conectar e inspirar.

A grande campeã do dia foi a Atlheta Academy, que venceu uma final emocionante contra a forte equipe do Rogério Reys, que conquistou o segundo lugar com muito mérito. Ambas as equipes demonstraram não apenas talento técnico, mas também os valores da cooperação e da persistência — características que refletem os ideais do próprio esperanto.

Durante o evento também aconteceu uma partida amistosa de futebol feminino com duas equipes do bairro.

O evento, organizado pela Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre e pela AMBACOVER (Associação dos Moradores dos Bairros Colina Verde e COHAB), com o apoio do Rotary E-club Esperanto Brasil, mostrou que o esporte pode ser uma ponte para o entendimento, especialmente quando acompanhado por uma língua cujo objetivo é justamente a compreensão entre os povos.

Com o sucesso desta primeira edição da Taça Esperanto, os organizadores já se preparam para a segunda, com a intenção de transformar o torneio em uma tradição anual. Acreditamos que o espírito fraterno entre os jovens atletas continuará a crescer — assim como cresce a presença do esperanto em nossa comunidade.

Até o próximo jogo — e que viva o esperanto nas quadras esportivas!

*Everton Linhares é colunista da Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre e cobre temas como matemática, cultura, filosofia, sociedade e movimento esperantista.

 

*Verkita de Everton Linhares

Hieraŭ, la 1-an de junio, la urbo Poŭzalegro vivis tagon plenan je energio, konkurado kaj internacia kulturo, dum la unua Pokaleto Esperanto de Futsalo, okazinta en la kovrita korto de la Ŝtata Lernejo Virgília Paschoal, en la kvartalo São Cristóvão. La evento daŭris de la 8-a ĝis la 14-a horo kaj allogis atenton ne nur pro la lerteco de la junaj sportistoj, sed ankaŭ pro la inkludo de la internacia lingvo Esperanto, kiu simbolas unuecon kaj interkulturan dialogon.

Ok teamoj kun infanoj ĝis 12 jaroj partoprenis en la turniro: JR Club Interação, Carlos Acutis, Atlheta Academy, Sonho de Criança, Clube Atlético Airton Custódio, CAIC Árvore Grande Futsal, Rogério Reys, kaj Geminho Cidade Jardim Futebol Clube. La matĉoj okazis en spirito de respekto, ludĝojo kaj sporteca etoso — ekzemplo de kiel la sporto povas eduki, ligi kaj inspiri.

La granda venkinto de la tago estis teamo de Atlheta Academy, kiu venkis en tre ekscita fina matĉo kontraŭ la forta teamo de Rogério Reys, kiu merite konkeris la duan lokon. Ambaŭ teamoj montris ne nur teknikajn kapablojn, sed ankaŭ la valorojn de kunlaboro kaj persistemo — karakterizaĵoj, kiuj reflektas la idealojn de Esperanto mem.

La evento, organizita de Esperanta Ambasadejo kaj AMBACOVER kun la apogo de Rotary E-Klubo Esperanto-Brazilo, montris, ke sporto povas esti ponto al kompreno, precipe kiam ĝi estas akompanata de lingvo kies celo estas interkompreniĝo inter popoloj.

Dum la evento okazis ankaŭ amika virina futbalmatĉo kun du teamoj el la kvartalo.

Kun la sukcesa unua eldono de la Pokaleto Esperanto, la organizado jam preparas sin por la dua, kun la celo fari el la pokaleto jaran tradicion. Ni kredas, ke tiu frateca spirito inter la junaj sportistoj daŭre kreskos, tiel kiel kreskas la ĉeesto de Esperanto en nia komunumo.

Ĝis la venonta matĉo — kaj viva Esperanto en la sportejoj!

*Everton Linhares estas rubrikisto de Esperanta Ambasadejo de Poŭzalegro kaj verkas pri temoj kiel matematiko, kulturo, filozofio, socio kaj la Esperanto-movado.

Placas bilíngues chegam também a RR Motos – Dulingvaj informŝildoj alvenas ankaŭ al RR Motos

by

A RR Motos, oficina localizada na Av. Ver. Antônio da Costa Rios, 744, bairro Aristeu da Costa Rios, em Pouso Alegre-MG, acaba de receber sinalização interna em português e esperanto. A ação foi articulada pela Embaixada do Esperanto, que coordena desde 2017 a colocação de placas bilíngues em toda a cidade.
Embora recente, a adesão da RR Motos não inaugura o uso comercial do projeto. Em agosto de 2024, por exemplo, a hamburgueria Fat Burguer já havia adotado letreiros nos dois idiomas; antes disso, o Sebo São Darwin e o Sebo Vicente também adotaram o esperanto em suas fachadas. No setor público, destaca-se a Escola Estadual Monsenhor José Paulino, o qual o prédio inteiro passou a exibir 50 placas bilíngues instaladas em fevereiro de 2025.
Na RR Motos, as novas placas identificam recepção, áreas de serviço e instruções de segurança. A produção empregou material em ACM com impressão UV e laminação. Segundo a Embaixada, a ideia é “espalhar” o esperanto para além dos prédios públicos, envolvendo gradualmente lojas, oficinas e pontos de atendimento a viajantes.
Empresários interessados encontram orientações práticas e exemplos de custo no blog da Embaixada, onde estão documentadas as instalações realizadas até agora. A expectativa é que a rede de sinalização cresça nos próximos meses, reforçando a identidade bilíngue de Pouso Alegre e facilitando a comunicação com visitantes de fora do país.

RR Motos, motorcikla riparejo situanta ĉe Av. Ver. Antônio da Costa Rios, 744, en la kvartalo Aristeu da Costa Rios, en Poŭzalegro, ĵus ricevis internajn informŝildojn en la portugala kaj Esperanto. La iniciato estis organizita de Esperanta Ambasadejo, kiu ekde 2017 kunordigas la instaladon de dulingvaj ŝildoj tra la tuta urbo.
Kvankam ĉi tiu aliĝo estas freŝdata, ĝi ne reprezentas la komencon de la komerca aplikado de la projekto. Ekzemple, en aŭgusto 2024, la hamburgera restoracio Fat Burguer jam adoptis afiŝojn en ambaŭ lingvoj; antaŭ tio, la brokantejoj Sebo São Darwin kaj Sebo Vicente ankaŭ inkluzivis Esperanton sur siaj fasadoj. En la publika sektoro, elstaras la Ŝtata Lernejo Monsenhor José Paulino, kies tuta konstruaĵo estis ekipita per 50 dulingvaj ŝildoj en februaro 2025.
Ĉe RR Motos, la novaj informŝildoj identigas akceptejon, servajn areojn kaj sekurecajn instrukciojn. La produktado uzis ACM-materialon kun UV-presado kaj laminado. Laŭ la Ambasado, la celo estas “disvastigi” Esperanton preter publikaj konstruaĵoj, iom post iom inkluzivante butikojn, riparejojn kaj servopunktojn por vojaĝantoj.
Interesitaj entreprenistoj povas trovi praktikajn gvidliniojn kaj kostajn ekzemplojn en la blogo de la Ambasado, kie estas dokumentitaj la ĝisnunaj instalaĵoj. Oni esperas, ke la reto de signalado plivastiĝos en la venontaj monatoj, plifortigante la dulingvan identecon de Poŭzalegro kaj faciligante komunikadon kun eksterlandaj vizitantoj.