esperant

Entre Palavras (Intervortoj) de Everton Linhares

by

Entre Palavras (Intervortoj), de Everton Linhares.

Por Fábio Silva

Em seu livro de estreia, o pouso-alegrense Everton Linhares transforma Pouso Alegre — ou Poŭzalegro, em cenário, mapa e metáfora. “Cria” da Associação Zamenhof, onde aprendeu esperanto há mais de quinze anos (na antiga sede da Rua da Tijuca), o autor costura microcontos como bilhetes, rádios, mapas e lembranças para mostrar que a língua planejada é menos um código e mais uma prática de encontro.

A coletânea passeia por pontos pitorescos da cidade (Casa da Cultura Menotti Del Picchia, Praça da Árvore Grande, Teatro Municipal, Morro do Cristo, Parque Francisco Assis Vilela, Sebo São Darwin e a Biblioteca Municipal) e os reencena com um realismo mágico de bolso: um relógio de 1887 abre fendas no tempo; um banco de praça vira sala de aula ao ar livre; uma frequência de rádio noturna sussurra alertas em esperanto; um mapa “Poŭzalegro en Esperanto” revela trilhas secretas. O cotidiano local ganha camada mítica sem perder o cheiro de chuva no paralelepípedo.

A escrita é ágil, imagética e hospitaleira: frases curtas, boa musicalidade, e pequenas chispas em esperanto — bonvenon, amikeco kaj justeco — que o texto traduz pelo contexto, sem pedantismo. O efeito é de fábula urbana contemporânea: tecnologia e memória dançam juntas (“biblioteca flutuante” de 2142; “Vozes do Amanhã” em 2087), enquanto a tese central se repete em variações elegantes: uma língua comum não apaga diferenças; ela fabrica pontes. Algumas peças se destacam pelo acabamento cinematográfico e pelo uso de símbolos do movimento esperantista (a Verda Stelo, a data de 1887), além da delicada metalinguagem de “Entre Palavras”, conto-título que transforma o próprio livro em manual de resistência poética.

Como objeto cultural, o volume também documenta a vitalidade local do esperanto: nomes de ruas, praças, museus e escolas entram como personagens; o leitor de Pouso Alegre se reconhece, o de fora é convidado a visitar. E, ao final, o epílogo devolve o gesto inicial do “saluton!” com um convite simples: conversar é viajar — sem passaporte.

Para quem é?

• Quem gosta de microcontos que misturam memória urbana, afeto e um toque de ficção especulativa.
• Leitores curiosos sobre o esperanto e seu ecossistema cultural no Brasil.
• Moradores e amantes de Pouso Alegre que queiram ver a cidade reimaginada em chave literária.

Onde encontrar?

Você poderá encontrar às versões em PDF e EPUB nos endereços:
PDF: https://mallonge.net/entrepalavras-pdf
EPUB: https://mallonge.net/entrepalavras-epub

Intervortoj (Entre Palavras), de Everton Linhares

De Fabjo Silva

En sia debuta libro, la poŭzalegrano Everton Linhares transformas Pouso Alegre — aŭ Poŭzalegro — en scenejon, mapon kaj metaforon. Ido de la Asocio Zamenhof, kie li lernis Esperanton antaŭ pli ol dek kvin jaroj (en la malnova sidejo ĉe la Strato da Tijuca), la aŭtoro teksas etajn rakontojn el biletoj, radio-elsendoj, mapoj kaj rememoroj por montri, ke la planlingvo estas malpli kodo kaj pli praktiko de renkontiĝo.

La kolekto promenigas tra pitoreskaj lokoj de la urbo (Kulturdomo Menotti Del Picchia, Placo de la Granda Arbo, Urba Teatro, Krista Monteto, Parko Francisco Assis Vilela, “Librovendejo Sankta Darvino” kaj la Urba Biblioteko) kaj re-enscenigas ilin per poŝa magia realismo: horloĝo el 1887 malfermas fendojn en la tempo; parka benko fariĝas subĉiela lernejo; nokta radiofrekvenco flustras avertojn en Esperanto; mapo “Poŭzalegro en Esperanto” malkaŝas sekretajn vojetojn. La loka ĉiutaga vivo akiras mitan tavolon sen perdi la odoron de pluvo sur la ŝtonpavimblokoj.

La skribo estas vigla, bildo-riĉa kaj gastema: mallongaj frazoj, bona muzikeco, kaj etaj fajreroj en Esperanto — bonvenon, amikeco kaj justeco — kiuj estas kompreneblaj per la kunteksto, sen pedanteco. La efiko estas de nuntempa urba fabelo: teknologio kaj memoro dancas kune (“flosanta biblioteko” de 2142; “Voĉoj de la Morgaŭo” en 2087), dum la kerna tezo ripetiĝas en elegantaj variaĵoj: komuna lingvo ne forviŝas diferencojn; ĝi konstruas pontojn. Kelkaj rakontoj elstaras pro filmeca poluro kaj pro la uzo de simboloj de la esperantista movado (la Verda Stelo, la jaro 1887), krome pro la delikata meta-teksta ludo de “Intervortoj”, la titolo-rakonto, kiu transformas la libron mem en manlibron de poezia rezisto.


Kiel kultura objekto, la volumo ankaŭ dokumentas la lokan vivecon de Esperanto: nomoj de stratoj, placoj, muzeoj kaj lernejoj eniras kiel roluloj; la leganto el Poŭzalegro sin rekonas, kaj la eksterulo estas invitata viziti. Fine, la epilogo redonas la komencan geston de “saluton!” per simpla invito: konversacii estas vojaĝi — sen pasporto.

Por kiu ĝi estas?

• Por tiuj, kiuj ĝuas mallongajn rakontojn kun fono de urba memoro, emocia nuanco kaj subtila nuanco de fikcia spekulado.
• Por legantoj, kiuj scivolas pri Esperanto kaj ĝia kultura vivmedio en Brazilo.
• Por loĝantoj kaj amantoj de Poŭzalegro, kiuj deziras malkovri sian urbon tra literatura prisma lenso.

Kie trovi ĝin?

Vi povas trovi ĝin en PDF- kaj EPUB-formatoj ĉe la jenaj ligiloj:
PDF: https://mallonge.net/entrepalavras-pdf
EPUB: https://mallonge.net/entrepalavras-epub

Publicado o livreto “A Estrela Verde” – Publikigita la Libreto “La Verda Stelo”

by

Pouso Alegre – MG. Chegou um livretinho para guardar no coração: A Estrela Verde (La Verda Stelo). É uma história curtinha e ilustrada sobre descobrir palavras que aproximam pessoas — daquelas leituras que você termina sorrindo e já quer reler com alguém do lado. Acompanhar essa jornada é como abrir uma janela: entra luz, entram novas ideias, entra a vontade de conversar sobre amizade, diferenças e como a linguagem pode virar ponte.

O texto é leve, poético e acessível para leitores iniciantes, mas também rende bons momentos para quem media leitura com crianças. Dá para ler em voz alta antes de dormir, levar para a biblioteca da escola, usar numa roda de conversa ou simplesmente imprimir e deixar na mochila para quando aparecer aquele tempinho entre uma atividade e outra.

O melhor: está disponível gratuitamente para baixar, compartilhar e imprimir sem fins comerciais. Se for imprimir em casa, uma dica rápida: papel um pouquinho mais encorpado já deixa tudo com cara de edição caprichada — dobra ao meio, dois grampos e pronto, livreto feito.

Logo mais estará disponível a versão em esperanto.

Baixe aqui e acenda essa estrela por aí:

https://mallonge.net/laverdastelo

Poŭzalegro – Minaso. Alvenis libreto por konservi en la koro: La Verda Stelo (A Estrela Verde). Ĝi estas mallonga, ilustrita rakonteto pri la malkovrado de vortoj kiuj proksimigas homojn — el tiuj legaĵoj, kiujn oni finas ridetante kaj jam volas relegi kun iu apud si. Sekvi tiun vojaĝon estas kvazaŭ malfermi fenestron: enfluas lumo, novaj ideoj, kaj la deziro paroli pri amikeco, diferencoj kaj pri tio, kiel la lingvo povas fariĝi ponto.

La teksto estas malpeza, poezia kaj alirebla por komencantaj legantoj, sed ĝi ankaŭ donas belajn momentojn al tiuj, kiuj mediacias legadon kun infanoj. Oni povas legi laŭte antaŭ ol enlitiĝi, kunporti ĝin al la lerneja biblioteko, uzi ĝin dum babilrondo aŭ simple presi kaj lasi en la dorsosako por kiam aperos tiu momenteto inter unu kaj alia agado.

La plej bona parto: ĝi haveblas senpage por elŝuti, kunhavigi kaj presi sen komercaj celoj. Se vi presos hejme, jen rapida konsileto: iom pli dika papero jam donas aspekton de zorgeme farita eldono — faldu meze, metu du agrafojn, kaj jen: libreto preta.

Tuj aperos la Esperantan version.

Elŝutu ĉi tie kaj lasu tiun verdan stelon brili ĉirkaŭe: 

https://mallonge.net/laverdastelo

Pouso Alegre celebra a Taça Esperanto – Poŭzalegro celebras Esperantan Pokaleton

by
Por Everton Linhares*

Ontem, 1º de junho, a cidade de Pouso Alegre viveu um dia repleto de energia, competição e cultura internacional durante a primeira Taça Esperanto de Futsal, realizada na quadra coberta da Escola Estadual Virgília Paschoal, no bairro São Cristóvão. O evento, que ocorreu das 8h às 14h, chamou a atenção não apenas pela habilidade dos jovens atletas, mas também pela presença da língua esperanto, símbolo de união e diálogo intercultural.

Oito equipes, com atletas de até 12 anos, participaram do torneio: JR Club Interação, Carlos Acutis, Atlheta Academy, Sonho de Criança, Clube Atlético Airton Custódio, CAIC Árvore Grande Futsal, Rogério Reys e Geminho Cidade Jardim Futebol Clube. As partidas foram marcadas por espírito esportivo, respeito e alegria — um verdadeiro exemplo de como o esporte pode educar, conectar e inspirar.

A grande campeã do dia foi a Atlheta Academy, que venceu uma final emocionante contra a forte equipe do Rogério Reys, que conquistou o segundo lugar com muito mérito. Ambas as equipes demonstraram não apenas talento técnico, mas também os valores da cooperação e da persistência — características que refletem os ideais do próprio esperanto.

Durante o evento também aconteceu uma partida amistosa de futebol feminino com duas equipes do bairro.

O evento, organizado pela Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre e pela AMBACOVER (Associação dos Moradores dos Bairros Colina Verde e COHAB), com o apoio do Rotary E-club Esperanto Brasil, mostrou que o esporte pode ser uma ponte para o entendimento, especialmente quando acompanhado por uma língua cujo objetivo é justamente a compreensão entre os povos.

Com o sucesso desta primeira edição da Taça Esperanto, os organizadores já se preparam para a segunda, com a intenção de transformar o torneio em uma tradição anual. Acreditamos que o espírito fraterno entre os jovens atletas continuará a crescer — assim como cresce a presença do esperanto em nossa comunidade.

Até o próximo jogo — e que viva o esperanto nas quadras esportivas!

*Everton Linhares é colunista da Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre e cobre temas como matemática, cultura, filosofia, sociedade e movimento esperantista.

 

*Verkita de Everton Linhares

Hieraŭ, la 1-an de junio, la urbo Poŭzalegro vivis tagon plenan je energio, konkurado kaj internacia kulturo, dum la unua Pokaleto Esperanto de Futsalo, okazinta en la kovrita korto de la Ŝtata Lernejo Virgília Paschoal, en la kvartalo São Cristóvão. La evento daŭris de la 8-a ĝis la 14-a horo kaj allogis atenton ne nur pro la lerteco de la junaj sportistoj, sed ankaŭ pro la inkludo de la internacia lingvo Esperanto, kiu simbolas unuecon kaj interkulturan dialogon.

Ok teamoj kun infanoj ĝis 12 jaroj partoprenis en la turniro: JR Club Interação, Carlos Acutis, Atlheta Academy, Sonho de Criança, Clube Atlético Airton Custódio, CAIC Árvore Grande Futsal, Rogério Reys, kaj Geminho Cidade Jardim Futebol Clube. La matĉoj okazis en spirito de respekto, ludĝojo kaj sporteca etoso — ekzemplo de kiel la sporto povas eduki, ligi kaj inspiri.

La granda venkinto de la tago estis teamo de Atlheta Academy, kiu venkis en tre ekscita fina matĉo kontraŭ la forta teamo de Rogério Reys, kiu merite konkeris la duan lokon. Ambaŭ teamoj montris ne nur teknikajn kapablojn, sed ankaŭ la valorojn de kunlaboro kaj persistemo — karakterizaĵoj, kiuj reflektas la idealojn de Esperanto mem.

La evento, organizita de Esperanta Ambasadejo kaj AMBACOVER kun la apogo de Rotary E-Klubo Esperanto-Brazilo, montris, ke sporto povas esti ponto al kompreno, precipe kiam ĝi estas akompanata de lingvo kies celo estas interkompreniĝo inter popoloj.

Dum la evento okazis ankaŭ amika virina futbalmatĉo kun du teamoj el la kvartalo.

Kun la sukcesa unua eldono de la Pokaleto Esperanto, la organizado jam preparas sin por la dua, kun la celo fari el la pokaleto jaran tradicion. Ni kredas, ke tiu frateca spirito inter la junaj sportistoj daŭre kreskos, tiel kiel kreskas la ĉeesto de Esperanto en nia komunumo.

Ĝis la venonta matĉo — kaj viva Esperanto en la sportejoj!

*Everton Linhares estas rubrikisto de Esperanta Ambasadejo de Poŭzalegro kaj verkas pri temoj kiel matematiko, kulturo, filozofio, socio kaj la Esperanto-movado.

Placas bilíngues chegam também a RR Motos – Dulingvaj informŝildoj alvenas ankaŭ al RR Motos

by

A RR Motos, oficina localizada na Av. Ver. Antônio da Costa Rios, 744, bairro Aristeu da Costa Rios, em Pouso Alegre-MG, acaba de receber sinalização interna em português e esperanto. A ação foi articulada pela Embaixada do Esperanto, que coordena desde 2017 a colocação de placas bilíngues em toda a cidade.
Embora recente, a adesão da RR Motos não inaugura o uso comercial do projeto. Em agosto de 2024, por exemplo, a hamburgueria Fat Burguer já havia adotado letreiros nos dois idiomas; antes disso, o Sebo São Darwin e o Sebo Vicente também adotaram o esperanto em suas fachadas. No setor público, destaca-se a Escola Estadual Monsenhor José Paulino, o qual o prédio inteiro passou a exibir 50 placas bilíngues instaladas em fevereiro de 2025.
Na RR Motos, as novas placas identificam recepção, áreas de serviço e instruções de segurança. A produção empregou material em ACM com impressão UV e laminação. Segundo a Embaixada, a ideia é “espalhar” o esperanto para além dos prédios públicos, envolvendo gradualmente lojas, oficinas e pontos de atendimento a viajantes.
Empresários interessados encontram orientações práticas e exemplos de custo no blog da Embaixada, onde estão documentadas as instalações realizadas até agora. A expectativa é que a rede de sinalização cresça nos próximos meses, reforçando a identidade bilíngue de Pouso Alegre e facilitando a comunicação com visitantes de fora do país.

RR Motos, motorcikla riparejo situanta ĉe Av. Ver. Antônio da Costa Rios, 744, en la kvartalo Aristeu da Costa Rios, en Poŭzalegro, ĵus ricevis internajn informŝildojn en la portugala kaj Esperanto. La iniciato estis organizita de Esperanta Ambasadejo, kiu ekde 2017 kunordigas la instaladon de dulingvaj ŝildoj tra la tuta urbo.
Kvankam ĉi tiu aliĝo estas freŝdata, ĝi ne reprezentas la komencon de la komerca aplikado de la projekto. Ekzemple, en aŭgusto 2024, la hamburgera restoracio Fat Burguer jam adoptis afiŝojn en ambaŭ lingvoj; antaŭ tio, la brokantejoj Sebo São Darwin kaj Sebo Vicente ankaŭ inkluzivis Esperanton sur siaj fasadoj. En la publika sektoro, elstaras la Ŝtata Lernejo Monsenhor José Paulino, kies tuta konstruaĵo estis ekipita per 50 dulingvaj ŝildoj en februaro 2025.
Ĉe RR Motos, la novaj informŝildoj identigas akceptejon, servajn areojn kaj sekurecajn instrukciojn. La produktado uzis ACM-materialon kun UV-presado kaj laminado. Laŭ la Ambasado, la celo estas “disvastigi” Esperanton preter publikaj konstruaĵoj, iom post iom inkluzivante butikojn, riparejojn kaj servopunktojn por vojaĝantoj.
Interesitaj entreprenistoj povas trovi praktikajn gvidliniojn kaj kostajn ekzemplojn en la blogo de la Ambasado, kie estas dokumentitaj la ĝisnunaj instalaĵoj. Oni esperas, ke la reto de signalado plivastiĝos en la venontaj monatoj, plifortigante la dulingvan identecon de Poŭzalegro kaj faciligante komunikadon kun eksterlandaj vizitantoj.

Primeira Taça de Futebol Esperanto – Unua Piedpilka Pokaleto Esperanto

by

Esperanto e Futsal: Uma Combinação que Une Povos e Culturas

Por Everton Linhares

No próximo dia 1º de junho, o bairro São Cristóvão, na cidade de Pouso Alegre, será palco de um evento singular, que alia esporte, comunidade e a força de uma língua universal. A Primeira Taça de Futebol Esperanto de Futsal Sub12, organizada pela Embaixada do Esperanto e pela AMBACOVER (Associação dos Moradores do Bairro Colina Verde e COHAB), com o apoio do Rotary E-club Esperanto Brasil (Distrito 4560) e comerciantes locais, promete não só movimentar a cena esportiva da região, mas também celebrar os valores de união e diversidade que o esperanto representa.
O torneio, que acontecerá em um único dia, reunirá oito equipes de bairros adjacentes, todas formadas por jovens atletas com até 12 anos. Mais que uma competição, o evento é uma iniciativa para fomentar o esporte como ferramenta de inclusão social e, ao mesmo tempo, difundir o esperanto — língua criada para facilitar a comunicação entre povos de diferentes culturas, assim como o futebol, o esperanto também transcende fronteiras.
Os participantes não somente disputarão jogos emocionantes, mas também serão imersos em um ambiente multicultural. A premiação inclui troféus para as equipes campeã e vice-campeã, além de distinções individuais para o artilheiro e o melhor goleiro da competição. Todos os jogadores das duas melhores equipes receberão medalhas, símbolos de reconhecimento pelo esforço e espírito esportivo.

O Esperanto: Uma Língua que Joga em Time

Assim como o futsal ensina trabalho em equipe, respeito e superação, o esperanto carrega em sua essência a missão de conectar pessoas. “Esse torneio é uma metáfora viva do que pregamos: o esporte e o esperanto são ferramentas de paz e entendimento mútuo”, afirma um dos organizadores.
O apoio do Rotary E-club Esperanto Brasil reforça o caráter internacionalista do evento, alinhado aos princípios humanitários da instituição. Já os comerciantes locais, ao patrocinarem a taça, demonstram como a comunidade abraça projetos que unem desenvolvimento social e cultura.

Um Pontapé Inicial para o Futuro

A expectativa é que esta seja a primeira edição de muitas, transformando-se em uma tradição anual que inspire outros bairros — e até mesmo outras cidades — a replicarem o modelo. Afinal, se o futebol é a “língua” mais falada no mundo, o esperanto é sua parceira ideal para construir diálogos mais justos e acessíveis.

Serviço:
I Taça de Futebol Esperanto (modalidade — futsal) Sub12
Data: 1º de junho de 2025 a partir das 7h30
Local: Escola Estadual Virgília Paschoal
Realização: Embaixada do Esperanto e AMBACOVER
Apoio: Rotary E-club Esperanto Brasil (D4560) e comerciantes locais

“En la ludkampo kiel en la vivo, ni estas ĉiuj samteamanoj”
“No campo de jogo, como na vida, somos todos companheiros de time”.

Everton Linhares é colunista da Embaixada do Esperanto de Pouso Alegre e cobre temas como matemática, cultura, filosofia, sociedade e movimento esperantista.

Esperanto kaj Futsalo: Kombinaĵo Kiu Unigas Popolojn kaj Kulturojn

Verkita de Everton Linhares

En la venonta 1-a de junio, la kvartalo São Cristóvão, en la urbo Poŭzalegro, estos scenejo de unika evento, kiu kunigas sporton, komunumon kaj la forton de universala lingvo. La Unua Pokaleto de Esperanta Futsalo Sub12, organizita de la Esperanta Ambasadejo kaj AMBACOVER (Asocio de Loĝantoj de la Kvartaloj Colina Verde kaj COHAB), kun la subteno de la Rotaria E-klubo Esperanto Brazilo (Distrikto 4560) kaj lokaj komercistoj, promesas ne nur vigligi la sportan scenon de la regiono, sed ankaŭ celebri la valorojn de unueco kaj diverseco, kiujn Esperanto reprezentas.
La turniro, kiu okazos en unu sola tago, kunvenigos ok teamojn el najbaraj kvartaloj, ĉiuj formitaj de junaj atletoj ĝis 12-jaraj. Pli ol konkurso, la evento estas iniciato por stimuli sporton kiel ilon de socia inkluzivo kaj, samtempe, disvastigi Esperanton – lingvo kreita por faciligi komunikadon inter popoloj de malsamaj kulturoj; same kiel futbalo, Esperanto ankaŭ transpasas landlimojn.
La partoprenantoj ne nur ludos ekscitajn matĉojn, sed ankaŭ estos mergitaj en multkulturan medion. La premiado inkluzivas trofeojn por la gajnonta kaj vicgajnonta teamoj, krom individuajn distingojn por la plej bona gol-faranto (rilate al kvanto da goloj) kaj la plej bona golulo de la konkurso. Ĉiuj ludantoj de la du plej bonaj teamoj ricevos medalojn, simbolojn de rekono pro la penado kaj sporta spirito.

Esperanto: Lingvo Kiu Ludas Teame

Same kiel futsalo instruas teaman laboron, respekton kaj superadon, Esperanto portas en sia esenco la mision konekti homojn. “Ĉi tiu turniro estas viva metaforo de tio, kion ni predikas: sporto kaj Esperanto estas iloj de paco kaj reciproka kompreno”, asertas unu el la organizantoj.
La subteno de la Rotaria E-klubo Esperanto Brazilo plifortigas la internaciisman karakteron de la evento, konforme al la homhelpaj principoj de la institucio. Siaflanke, la lokaj komercistoj, sponsorante la pokalon, montras kiel la komunumo akceptas projektojn, kiuj kunigas socian disvolviĝon kaj kulturon.

 

Unua Paŝo por la Estonteco

Oni atendas, ke ĉi tiu estos la unua eldono el multaj, transformiĝante en jaran tradicion, kiu inspiros aliajn kvartalojn – kaj eĉ aliajn urbojn – kopii la modelon. Finfine, se futbalo estas la “lingvo” plej parolata en la mondo, Esperanto estas ĝia ideala partnero por konstrui pli justajn kaj alireblajn dialogojn.

Servo:
1-a Piedpilka Pokalo Esperanto (futsala kategorio) Sub12
Dato: 1-a de junio 2025 ekde la 7h30
Loko: Ŝtata Lernejo Virgília Paschoal
Realigo: Esperanta Ambasadejo kaj AMBACOVER
Subteno: Rotary E-klubo Esperanto Brazilo (D4560) kaj lokaj komercistoj

“En la ludkampo kiel en la vivo, ni estas ĉiuj samteamanoj”

Everton Linhares estas rubrikisto de Esperanta Ambasadejo de Poŭzalegro kaj verkas pri temoj kiel matematiko, kulturo, filozofio, socio kaj la Esperanto-movado.